Hoe ver mag de politie gaan bij het heimelijk meekijken in chatgroepen?

Agenten die meekijken in (besloten) chatgroepen van klimaatactivisten, mag dat eigenlijk wel. Dagblad Trouw stelt de vraag, probeert die ook te beantwoorden maar komt niet veel verder dan ‘onontgonnen terrein’.

Politiemensen mogen (art.3PW) online gegevens vergaren, zolang de inbreuk op iemands persoonlijke levenssfeer beperkt blijft. Er is een groot grijs gebied. Want hoe zit het met een besloten groep, wanneer wordt meekijken stelselmatig?

De grenzen zijn, ook in 2023, nog altijd niet helder, stellen onderzoeker Wouter Landman en hoogleraar Jan-Jaap Oerlemans. Landman, die onderzoek deed naar ‘Politiewerk op het web’ ziet dat steeds vaker ‘virtual agents’ worden ingezet die online informatie verzamelen door stiekem mee te kijken in (besloten) chatgroepen.

Een voorbeeld is ‘Inge’ die meekeek bij Extinctin Rebellion. Als de politie inzoomt op bepaalde personen in zo’n groep om een volledig beeld te krijgen, is sprake van stelselmatigheid en is toestemming van de officier van justitie nodig. Landman vraagt zich ook af hoe besloten zo’n groep is. Hoe beslotener, hoe sneller je die toestemming moet hebben.

Ook Oerlemans denkt dat toegang krijgen tot een chatgroep met negenhonderd (klimaat-)activisten te verdedigen is. ‘Maar een agent die wekenlang meekijkt in een kleine chatgroep van tientallen personen handelt wel stelselmatig, en dan moet je een bijzondere opsporingsbevoegdheid inzetten’.

Justitieminister Dilan Yesilgöz erkent dat de politie online soms de bevoegdheid mist ‘om in zulke groepen te kunnen kijken’. Haar ministerie kijkt daarom naar de toegangsmogelijkheden tot besloten online groepen. Najaar 2023 komt er mogelijk een verruiming van de huidige middelen.

Alles bij de bron; Cops-in-Cyberspace