Door DUO bestempeld als fraudeur: ‘Werd aangekeken alsof ik iemand had vermoord’

De redactie van NOSop3 heeft samen met onderzoeksjournalistiekplatform Investico meerdere (oud)-studenten gesproken die volgens de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) fraudeerden met hun uitwonende beurs.

Vanwege haar zorgopleiding en thuissituatie wil Sahar graag op zichzelf wonen, en trekt ze bij haar grootouders in. “Daar was meer ruimte en zo kon ik ook nog eens opa helpen”, vertelt ze. Het gaat goed, tot ze ontdekt dat er thuis mensen zijn geweest toen ze er niet was. “Het was voor mijn opa onduidelijk wie ze waren. Hij was op leeftijd, had gezondheidsproblemen en sprak de taal niet goed.” Het blijken controleurs, die constateren dat Sahar er niet woont.

Zoiets overkomt ook Zahra, die bij haar broer intrekt. Bij haar staan de controleurs een aantal keer voor een dichte deur. Ze ondervroegen de buren. “Die keken me aan alsof ik iemand had vermoord. Toen ik vroeg wat er was, vertelden ze dat DUO langs was geweest.”

Sahar kreeg een brief van DUO. “Ik moest duizenden euro’s terugbetalen. Ik ging uit van een foutje en dacht: daar bel ik wel even achteraan. Het bleek moeilijker dan gedacht.” DUO is ervan overtuigd dat Sahar fraudeert. Bezwaarschriften worden afgewezen en rechtszaken die ze aanspant verliest ze.

“Ik heb bewijs op bewijs verzameld. Foto’s van mijn spullen, foto’s van mezelf in het huis, noem maar op. DUO bleef alleen teruggrijpen op het rapport van de controleurs, waarin stond dat er geen spullen van mij waren aangetroffen, maar wel lange, donkere gewaden.”

Ook Zahra spant rechtszaken aan. Haar buurvrouw die met de controleurs sprak, heeft achteraf spijt. “Ze schreef een verklaring voor me waarin stond dat ze wel moest meewerken. Anders was ze medeplichtig, zeiden ze.”

Na acht jaar krijgt Zahra bij de hoogste bestuursrechter gelijk. Niet omdat de rechter inziet dat ze geen fraudeur is, maar omdat een van de controleurs een onbevoegde stagiair blijkt te zijn. “Ik moest 13.000 euro terugbetalen, dat is nu van de baan. Maar niet omdat ze denken dat ik onschuldig ben. Mijn goede naam is door het slijk gehaald.”

Sahar lukt het niet om de fraudezaak te winnen en na talloze pogingen legt ze zich erbij neer. 

Alles bij de bron; NOS