Interview; We zijn er in onze bubbels aan gewend geraakt om gelijk te krijgen

In de essaybundel Verschuivingen probeert de Vlaamse romanschrijver en essayist Stefan Hertmans greep te krijgen op onze tijd. In twintig soms vrij korte hoofdstukken bespreekt hij grote hedendaagse ­thema’s….

….niet alleen een opsomming maken van wat er verschuift, maar ook echt proberen een tijdsbepaling te maken: waar staan we nu? En wat staat er op het spel?

“We leveren ons vaak helemaal uit aan nieuwe dingen, zoals sociale media, maar vergeten dat die een backlash hebben, onverwacht negatieve effecten.”

“Het delen van onze intiemste ervaringen in de ­publieke sfeer, via sociale media, wordt vaak als iets ­positiefs gezien: publieke bekentenissen van anderen bevrijden ons uit ons isolement, ze helpen mensen te emanciperen.

“Soms is dat inderdaad zo. Maar het omgekeerde is ook waar: Iemand die heel zijn intieme leven in de openbare ruimte gooit, geeft ook zijn privacy weg. En in plaats van geëmancipeerd, word je misschien wel gewoon depressief. Sociale media leggen emotionele druk op mensen, die hun leven continu vergelijken met al die andere persoonlijke levens, mee moeten in de ­ratrace van publiekelijke bekentenissen. Velen krijgen last van angstaanvallen, mentale stress, worden slachtoffer van haatmail, van blaming-and-shaming.”….

…. zitten we opgesloten in bubbels van gelijkgezinden, schrijft u. Hoe hangen die twee ontwikkelingen samen?

“Daar kom ik vaak op terug in het boek: dat we steeds meer in intersubjectieve bubbels zijn gaan leven, met mensen die dezelfde mentaliteit delen, waar het gezellig is, waar we met elkaar sympathiseren. En we zijn er in onze bubbels aan gewend geraakt om gelijk te ­krijgen. Daardoor zijn we verleerd om op een hoffelijke ­manier om te gaan met dissensus, met contraire meningen. Mensen hebben door die bubbels het gevoel dat ze de hele tijd in de binnenwereld verkeren. Als ze op ­andersgezinden stuiten, kunnen ze daar niet mee omgaan. We dachten dat als we in een wereld zonder ‘u’ en afstandelijkheid zouden leven, we meer harmonie en eensgezindheid zouden krijgen. Terwijl het juist alleen maar leidt tot meer irritatie. Mensen verwachten van het publieke domein de instemming van een binnenwereld en kunnen elkaar steeds minder goed verdragen. Je ziet meer agressie in de openbare ruimte, meer mannelijke hysterie, adrenaline-gedreven reacties.

Alles bij de bron; Trouw