Chat Control bedreigt onze privacy: waarom encryptie beschermt

Een jonge vrouw in Malta stuurt via Whatsapp naar een vriendin dat ze een abortus wil. Ergens anders, neemt een Palestijnse activist via Signal contact op met zijn advocaat. Hij vraagt haar hulp omdat hij slachtoffer werd van politie-agressie na een betoging die niet was aangevraagd, maar vreedzaam verliep. Op datzelfde moment waarschuwt een Kroatische sekswerker haar collega’s via Telegram voor een klant die weigerde te betalen.

In bepaalde lidstaten van de EU kan hun communicatie gevaarlijk zijn. Restrictieve wetten omtrent abortus, het recht op protest of sekswerk, zorgen ervoor dat deze mensen niet zonder risico kunnen spreken of steun zoeken. Daarom is encryptie zo cruciaal: het garandeert dat enkel verzender en ontvanger toegang hebben tot de inhoud van privéberichten. Het beschermt ook het beroepsgeheim van bijvoorbeeld dokters en advocaten.

Dit recht op privacy staat nu door nieuwe EU wetgeving zwaar onder druk. De Chat Control, of officieel EU Child Sexual Abuse (CSA) Regulation zou immers toestaan dat elke foto, bericht of bestand dat door een EU burger online verstuurd wordt, mag worden gescand door nationale autoriteiten. Na jaren aanslepen, is dit omstreden voorstel nog steeds niet van tafel.

De opzet van de Chat Control is analyse van privé-communicatie via AI-algoritmes. Dit is onrijmbaar met encryptie. Via versleuteling, ofwel encryptie, wordt tekst omgezet in gecodeerde taal. Dit is gangbaar voor de meeste van onze digitale gesprekken via mail, chat, en apps zoals Signal en WhatsApp. De wetgeving zou van tech platformen vereisen dat ze kwetsbaarheden inbouwen in hun codes. Overheden en politie krijgen zo een sleutel tot de deur van private chats. Ook die van dating apps en chat rooms van games. Voor je een bericht verstuurt, wordt het gescand, en pas daarna versleuteld.

Dit is niet enkel een tekstboek voorbeeld van massasurveillance, waarbij er ongericht en zonder directe aanleiding data verzameld wordt, het maakt ook devices algemeen kwetsbaar, voor spyware, voor hacks en attacks. Van zodra deze deur bij technologie wordt opengezet, zien we dat de toegang makkelijk wordt uitgebreid. Autoritaire regeringen wereldwijd kunnen, met de EU als voorbeeld, dit als hefboom hanteren om indringende surveillance verder uit te rollen.

Of een foto of bericht als verdacht wordt beschouwd, zou afhankelijk kunnen worden van de moderatie door Big Tech-bedrijven. Zij filteren en definiëren dan wat misbruik is. Deze complexe taak toevertrouwen aan AI is dan ook ultra goedgelovig in tech. Bovendien wordt hiermee een gevaarlijke weg van privatisering van wetshandhaving uitgestippeld.

Wie wel beschermd wordt, zijn veiligheidsdiensten en EU politici. In het voorstel dat nu op tafel ligt, vallen zij buiten de scope van de CSA Regulation.

Als we het het recht op vrijheid en veiligheid (artikel 6), eerbiediging van het privéleven (artikel 7), bescherming van persoonsgegevens (artikel 8) en vrijheid van meningsuiting (artikel 11) zoals geformuleerd in het EU-Handvest willen beschermen voor alle EU-burgers, moet het wetsvoorstel nu eindelijk definitief van tafel.

Alles bij de bron; Samenleving&Politiek